Saxo Grammaticus

SAXO GRAMMATİCUS (MS 1150 – 1220) Saxo cognomine Longus olarak da bilinen Danimarkalı tarihçi Gesta Danorum adlı Danimarka tarihinin yazarı olup, Danimarka kralı I. Valdemar’ın danışmanlarından Lund başpiskoposu Absalon’un kâtip veya sekreteri olduğu sanılmaktadır.

1150’de Zealand’da (Sjælland) doğan yazarın eserinden eski bilimler ve teoloji hakkında derin bilgisi olduğu anlaşılmakta, bu yüzden muhtemelen Paris’te önemli bir üniversitede eğitim gördüğü tahmin edilmektedir. Latince tahsil görmüş anlamına gelen Grammaticus lakabını bu dönemden sonra aldığı sanılmaktadır. 1201’de ölen başpiskopos Absalon’un önerisiyle Danimarka tarihini yazmaya koyulan Saxo başlangıçta kendi dönemini anlatmakla işe koyulmuşsa da çalışması zamanla efsaneler çağından 1187’ye dek tüm Danimarka tarihini kapsayacak denli genişlemiştir.

Gesta Danorum 16 bölümden oluşmakta olup, ilk 9 bölüm büyük ölçüde eski şiir, runik yazıt ve sagalardan derlenen efsanelere dayanırken son 7 bölüm yazarın çağı ve yakın dönemi konu almaktadır. Balder’in ölümü gibi İskandinav efsanelerini içeren Gesta Danorum’un mitolojik içeriği son derece değerli olup, İsviçreli kahraman William Tell‘in Dan öncülü Palnatoki ve Shakespeare’in Hamlet’ine ilham kaynağı olan Dan prensi Amleth öykülerinde olduğu gibi içerdiği pek çok motif sonradan ödünçlenmiş veya geç dönem yazarlara esin kaynağı olmuştur.

Kaynak: Özhan Öztürk. Dünya Mitolojisi. Nika Yayınları. Ankara, 2016